یادداشت کیارش مسیبی، عکاس تئاتر و کارشناسی پژوهش هنر درباره دوران پساکرونا
تقابل عکاسان حرفهای تئاتر و تازهواردها
خوشبختانه امروزه بعد از تزریق واکسن کرونا به اکثریت جامعه شاهد کمرنگ شدن این بیماری در سطح کشور هستیم که با توجه به این امر سالنهای تئاتر و گروههای نمایشی کمکم جانی تازه گرفتهاند و شاهد اجراهای متعدد در سالنهای مختلف نمایش در سطح شهر هستیم. این قضیه باعث شده تا عکاسی تئاتر و ثبت لحظههای تئاتری نیز از سر گرفته شود و افرادی که علاقهمند به عکاسی تئاتر هستند به دنبال رویای خود عکاسی از صحنه، نور و بازیگر بروند.
تقابل دو گروه عکاس
عکاسی تئاتر درحالحاضر برای افرادی که در این زمینه فعالیت دارند به دو دسته تقسیم میشود :دسته اول عکاسانی هستند که برای کسب درآمد بهعنوان عکاس گروه شناخته میشوند و همانند قبل به کار و حرفه خود در این زمینه میپردازند. در مقابل عکاسانی هستند که برای صفحه اینستاگرام خود، شرکت در مسابقات، کسب مهارت، جمعآوری رزومه و علاقهای که به ثبت عکس از بازیگران دارند به سراغ این ژانر عکاسی میروند.
اما این دو گروه پیوسته با هم در تضاد هستند؛ زیرا افرادی که در گروه دوم این تقسیمبندی قرار میگیرند متاسفانه باعث میشوند که بهصورت مجانی برای گروههای نمایشی عکاسی کنند و خیلی از گروههای نمایشی به استقبال این افراد میروند تا از هزینههای تولید نمایش را کم کنند و این امر باعث کلافگی گروه اول عکاسان تئاتر میشود.
حق با کیست؟
از دیدگاه من، هر دو گروه حق دارند؛ زیرا افرادی که تازهوارد هستند برای کسب مهارت و جمعآوری رزومه برای عضویت در انجمنهای متعدد نیازمند این تلاش هستند و از طرفی عکاسی که بهعنوان شغل به عکاسی تئاتر نگاه میکند حاصل سالها تلاشش در عرض یک شب با آمدن افرادی که بهصورت مجانی کار میکنند از بین میرود.
این نکته هم باید گفته شود که بسیاری از کارگردانها ترجیح میدهند با عکاسان شناختهشده کار کنند تا خروجی عکسهایی که از نمایش بیرون میآید با اطمینان و خیال راحت باشد و نزدیک به طرز فکر کارگردان باشد و دیگر نگرانی و دغدغهای برای ثبت عکسهایشان نداشته باشند.
ولی نکته قابلتامل در داستان مجانی کارکردن عکاسان تئاتر این است که هزینه گزافی که عکاسان بابت خرید دوربین، لنز و بقیه متعلقاتشان میپردازند در مقابل کار مجانی از بین میرود اما به چه قیمتی؟
عکاسان حرفهای تئاتر که با گروههای نمایشی همکاری دارند بهدرستی میدانند که عکاسی از تئاتر صرفا به عکاسی صحنهای خلاصه نمیشود! زیرا هنگامی که بهعنوان عکاس یک گروه شناخته میشویم، باید از تمرینهای نمایش عکس بگیریم، با گرافیست نمایش برای تولید محتوای تبلیغاتی همکاری کنیم، عکاسی از گریم و عکاسی از پشت صحنه تئاتر را فراموش نکنیم و درنهایت به سراغ عکاسی صحنهای برویم. نکته حائزاهمیت بعد از عکاسی را میتوانیم ادیت و اصلاح صحیح و اصولی عکسها
در نظر بگیریم تا بتوانیم عکسهایی درست و خلاقانه از نمایش را برای مخاطب ارائه دهیم؛ زیرا این امر باعث جذب تماشاگر تئاتر برای دیدن نمایش خواهد شد .
پس این نکته برای عکاسانی که تازه وارد این ژانر عکاسی شدهاند باید حائزاهمیت باشد که اگر عکسی از هر عکاس منتشر میشود امضای آن عکاس پای عکسهاست و بدانیم هر عکسی را صرفا برای دیده شدن در صفحات مجازی و بقیه مسائل منتشر نکنیم. نکته مهمتر تعامل میان گروه نمایشی و عکاس است. در نهایت اخلاقمدار بودن یک عکاس چه زمانی که بهعنوان عکاس گروه مشغول به فعالیت است یا بهعنوان عکاس آزاد پا به سالنهای تئاتری میگذارد بسیار بسیار مهم است؛ زیرا تئاتر هنر زنده است و اگر خطایی از عکاس هنگام عکاسی کردن سر بزند باعث برهم زده شدن تمرکز بازیگر و آزردهخاطر شدن مخاطبانی میشود که به تماشای نمایش آمدهاند.
حرفهای عمل کنیم
سخن آخر: پس بهتر است قبل از ورود به این عرصه دلیل خود را برای عکاسی از تئاترها را بدانیم. یاد بگیریم که در همان ابتدای امر چگونه مانند یک عکاس حرفهای پا به سالنهای تئاتر بگذاریم تا در آینده نه چندان دور عکاسانی که در ابتدای این راه هستند مانند عکاسان حرفهای در این زمینه مشغول به فعالیت شوند.
این نکته را نیز بدانیم که حتما نباید از چهرههای معروف عکاسی کنیم تا عکسی پربازدید داشته باشیم، بلکه باید بینقص و اصولی لحظه درست از صحنه پررنگ تئاتر را عکاسی کنیم و از همه مهمتر دلیل درستی برای ثبت